Gaziantep Kültür ve Sanatına Bir Bakış: Zeugma’dan Günümüze

Gaziantep’in sanat tarihi üzerine konuşmaya başladığınızda, sadece yerel değil, aynı zamanda evrensel kültür tarihine de dokunan bir geçmişle karşılaşırsınız. Binlerce yıllık tarihi boyunca Gaziantep, uygarlıklara ev sahipliği yapmış ve kültür ile sanatın ışığını yüzyıllar boyu taşımıştır. Bu kadim mirasın en çarpıcı örneklerinden biri hiç şüphesiz Zeugma Antik Kenti’dir.

M.S. 2. ve 3. yüzyıllara uzanan görkemli tarihiyle Zeugma, Gaziantep’i kültür ve sanat dünyasında önemli bir konuma taşımıştır. Zeugma Mozaik Müzesi’nde sergilenen eserler, sanat tarihinde çığır açan tekniklerin ve benzersiz estetik anlayışının günümüze ulaşan örnekleriyle doludur.

Çingene Kızı Mozaiği: Bir Medeniyetin Bakışı

Müzedeki mozaik panolar, ustalıkla işlenmiş yüz binlerce taş parçasından oluşur. Bu eserlerin büyüklükleri kadar, figürlerin gerçekçiliği ve canlılığı da izleyenleri hayran bırakır. Ancak bunların arasında, diğerlerinden daha küçük ebatta olmasına rağmen Çingene Kızı Mozaiği ayrı bir yere sahiptir.

M.S. 2. yüzyıla tarihlenen ve “Maenad” olarak da bilinen bu eser, portre sanatında ulaşılan ustalık seviyesinin simgesidir. Çingene Kızı'nın bakışlarına derinlik katmak için özel teknikler kullanılmış, yüz ifadesinde hem sevinç hem hüzün bir arada yansıtılmıştır. Bu yaklaşım, sanat tarihindeki “üç çeyrek bakış” tekniğinin en nadide örneklerinden biridir. Bu teknik, daha sonra Leonardo Da Vinci’nin ünlü Mona Lisa tablosunda da kullanılmıştır.

Bugün, Çingene Kızı Mozaiği, yalnızca Zeugma’nın değil, Gaziantep’in de kültürel sembolü haline gelmiştir. ABD Bowling Green State Üniversitesi'nde bulunan kayıp 12 parçanın, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın girişimleriyle geri getirilmesi ise bu eşsiz eserin bütünlüğünü daha da güçlendirmiştir.

Kültürel Mirasın Taşıyıcısı: Gaziantep

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi Kültür AŞ Genel Müdürü Prof. Dr. Halil İbrahim Yakar, bu değerli eserin kentin kültürel tanıtımına katkısına şu sözlerle dikkat çekiyor:

“Zeugma, yalnızca bir antik kent değil; aynı zamanda büyük medeniyetlerin izlerini taşıyan bir kültür hazinesidir. Bu mirasın bilimsel ve doğru şekilde anlatılması, kültürel değerlerimizin korunması ve dünyaya tanıtılması açısından büyük önem taşıyor. Prof. Dr. Kutalmış Görkay’ın hazırladığı eser, Zeugma’nın tarihî ve arkeolojik önemini akademik bir titizlikle ele alıyor. Gazikültür Yayınları olarak bu çalışmayı okuyucularımızla buluşturmanın gururunu yaşıyoruz.”

Gaziantep’in kültür ve sanat yolculuğu, geçmişten bugüne uzanan bir köprü. Zeugma’dan yükselen bu ışık, sadece Gaziantep’i değil, tüm dünyayı etkileyen bir miras olarak yaşamaya devam ediyor.