Gaziantep’in dar sokaklı mahallelerini yukarıdan izlemek, şehre bambaşka bir gözle bakmak gibidir. Ama bu gözlem yalnızca bugüne ait değil; damlar yüzyıllardır Antep’in günlük yaşamında önemli bir yere sahip.

Geleneksel Mimaride Damın Yeri

Gaziantep evlerinin büyük çoğunluğu düz damlıdır. Bunun temel nedeni iklimdir: Sıcak yaz akşamlarında serinlemek için kullanılan damlar, aynı zamanda evin ek bir yaşam alanı gibidir. Damlar çoğu zaman;

• Halıların serildiği,

• Nane, reyhan gibi otların kurutulduğu,

• Kışlık domates-biberin hazırlandığı
  yerler olarak kullanılırdı.

Yaz akşamlarında, özellikle elektriklerin az olduğu dönemlerde, aileler damlara çıkardı.

• Serin hava almak,

• Sohbet etmek,

• Komşuyla çay içmek
  dam yaşamının ayrılmaz parçasıydı. Hatta bazı evlerde projeksiyonla duvara yansıtılarak film izlenirdi—adeta ev sineması.

Damlar aynı zamanda sosyal etkileşim alanıydı. Komşu damlar arasında seslenmeler, kahve ikramları, çocukların ip atlaması gibi detaylar, eski mahalle yaşamını damlarda yeniden canlandırırdı. Birçok evde damdan dama geçişler bile vardı.

 Günümüzde Damlar

Bugün modern yaşam tarzıyla birlikte dam kullanımı azalmış gibi görünse de, hâlâ birçok Antep evinde damlar aktif kullanılır. Üstelik artık bazıları kafe gibi dizayn ediliyor, bazıları ise manzaralı teraslara dönüşüyor.

 Son Söz

Gaziantep’in damları, sadece birer yapı elemanı değil; geçmişin tanığı, geleneklerin sürdürücüsü ve şehrin sosyal belleğidir. Onlar, Antep’in en sessiz ama en çok şey anlatan noktalarıdır.